لکنت زبان

لکنت زبان چیست؟

روش "شبیه سازی ذهن" در درمان لکنت زبان:

Simulation تعریفی که ما از مقوله یا شبیه سازی داریم، این است که نسخه ای از بعضی وسایل حقیقی یا موقعیت های کاری است که تلاش دارد تا بعضی از جنبه های رفتاری یک سامانه فیزیکی یا انتزاعی را به وسیله رفتار سامانه های دیگر نمایش دهد و بیشتر در سامانه های طبیعی و انسانی کاربرد دارد. این شیوه همانند آینه، واقیت را همانند سازی می کند. مثلا یک نفر که در کنار یک استاد خلبانی یا رانندگی کار می کند و آموزش می بیند، نحوه رانندگی او را مشاهده می کند.
در شبیه سازی ذهن، عنصر "دیدن" بسیار تاثیر گذار است و وقتی فرد می بیند، عمده اطلاعات از طریق چشم منتقل می شود و فرد ورودی را پردازش می کند. آن کمک راننده یا کمک خلبان در ذهن خودش آرام آرام علاوه بر آموزش هایی که می بیند، شیوه رانندگی و خلبانی هم یاد می گیرد و آیینه ای وقایع مشاهده شده را ضبط و ثبت می کند.

تعریف شبیه سازی ذهن:

دانش شبیه سازی ذهن دانشی برای دستیابی به اطلاعات ذهن انسان است.شبیه سازی ذهن،یعنی شبیه سازی ذهن و تبدیل آن به اطلاعات مادی و فیزیکی و مشاهده آن.به وسیله این دانش نوین می توان به اطلاعات ذهن دسترسی پیدا کرد و اکثر تغییرات را در ذهن به سرعت ایجاد کرد.دانش شبیه سازی ذهن ترکیبی از علوم مختلفاز جمله علوم اجتماعی،فلسفه ذهن،هوش مصنوعی کامپیوتر و روان شناسی است.شبیه سازی ذهن به عنوان تظاهرات مجدد یا بازسازی یک شی است،یا یک موضوع واقعی یا یک وضعیت،این تکنیک مانند یک آینه واقعیت را شبیه سازی می کند

لکنت زبان زیر مجموعه اختلالات ارتباطی است که این اختلالات ارتباطی خودش طبق تعریف DSM-5 به 5 دسته تقسیم می شود
که در فصل دوم کتاب " درمان کامل و پایدار لکنت زبان " دکتر محمد احسان تقی زاده ذکر آن رفت یکی از این اختلالات، اختلال عدم تسلط بیانی یا لکنت زبان است، که در بین متخصصین گاهی ناروانی گفتار در مرحله ای که جنبه اسیب شناسی و پاتولوژی بیشتری دارد تحت عنوان لکنت زبان از آن یاد می کنند. کسانی که لکنت زبان دارند، دارای یک یا دو مورد از این اختلالات هستند. لکنت زبان معمولا تعدادی از این علائم را دارند:
1. تکرار صوت یا هجا که از آن به عنوان کلونیک گفتاری هم یاد می شود که اولین و مهم ترین مشخصه لکنت زبان بالاخص در کودکان است.
2. وقفه تکلمی یا تونیک گفتاری شامل مکث هایی با صدا یا بی صدا که عمدتا روی حروف صدا دار اتفاق می افتد.
3. کشیده گویی یعنی کلمات،حروف یا هجا ها را می کشند.
4. بریده بریده صحبت کردن
5. طفره رفتن از بیان واژه های خاص و جایگزین سازی
6. گفتار با تنش فیزیک اضافی به صورت گرفتگی و تیک های عضلات صورت، سر و شانه ها
از دیگر علائم لکنت زبان می توان به میزان استرس و اضطراب و ارتباط چشمی ضعیف اشاره کرد.
تعریف لکنت زبان از دیدگاه مولف :
به طور کلی لکنت کردن نتیجه به اختلال در کارکرد و عملکرد گفتاری ذهن و آشفتگی ریتم گفتاری ذهن است و نیز اسپاسم تارهای صوتی بر روند گفتار شخص است که شامل قفل شدن (روی صداها) - کشیدن (صداها) - تکرار (صداها – سیلاب ها و کلمات) آشفتگی تنفس (دم و بازدم) است. به بیان دیگر لکنت زبان کردن عملی است ناخواسته که به منظور دفع اسپاسم تارهای صوتی صورت می گیرد و طی آن فرد در روانی گفتار دچار مشکل می شود.

توصیف و تعریف لکنت زبان:

رفتار اجتماعی اساس زندگی هر فرد را تشکیل می دهد. یکی از موثرترین و کارآمدترین ابزارها جهت بیان افکار انسان و از مهم ترین عناصر برای برقراری یک رابطه انسانی و اجتماعی است. در واقع زبان نوع عالی و مشترک رفتار اجتماعی است. از سوی دیگر گفتار یکی از نمونه های عینی و قابل شنیدن زبان است که در ایجاد ارتباط افراد با یکدیگر از اهمیت زیادی برخوردار است. گفتار و زبان هر یک ممکن است جداگانه و یا باهم به دلایل مختلف دچار اسیب هایی به دلایل گوناگون شوند و مسیر ارتباطی اصلی انسان را مختل نمایند. یکی از مهم ترین اختلالات تکلمی، اختلال فصاحت کلام یا لکنت زبان است. لکنت زبان اختلالی پیچیده است و شناخت و ماهیت آن از دریچه پیچیدگی ویژگی های غیرخطی نمای جامع تری از این اختلال را فراهم می کند.

ریشه اصلی لکنت زبان چیست؟

ریشه های اصلی لکنت زبان در درجه اول به ترس های واقعی و ترس های در خواب و سپس به یادگیری های مشاهده ای برمی گردد.حدود 10% کودکان از طریق مشاهده و تقلید از گفتار افراد لکنتی دچار لکنت زبان می شود و این ترس ها و یادگیری های مشاهده ای هستند که باعث اختلال در ریتم گفتار ذهن می شوند، و ترس و یادگیری مشاهده ای سبب کاهش مهارت های گفتاری شده و لکنت زبان نتیجه آن است.این ترس و یادگیری روی کارکرد گفتاری در ذهن اثر میگذارند نه مغز و جسم فرد.

منظور از مسری بودن لکنت زبان چیست؟

اگر منظور این است که لکنت زبان مثل ویروس سرماخوردگی قابل انتقال است، جواب منفی است. اگر منظور این است که تقلید مشاهده ای و یادگیری از گفتار فرد دارای لکنت زبان، درک حالات گفتاری او و درونی شدن گفتار افراد دارای لکنت زبان و همانند سازی، می تواند عامل لکنت زبان باشد، جواب مثبت است. در برخی از کتب ترجمه شده آمده است که تقلید عامل لکنت زبان نیست، اما این مسئله با تجارب علمی و کارهای بالینی و تجربی ما همخوانی ندارد، و همانطور که اشاره کردیم، حدود 10% در اثر یادگیری مشاهده ای دچار لکنت زبان می شود. البته به این شکل نیست که هر کسی فرد لکنتی را ببیند دچار لکنت زبان می شود. تقلید و مشاهده اگر بازنمایی ذهنی شود و تکرار مکرر در طی زمان انجام شود فرد دچار لکنت زبان می شود.

دلایل لکنت زبان چیست؟

تئوری دکتر محمد احسان تقی زاده : لکنت زبان را مشکل ذهنی می داند که در مثلث ترس ( واقعی و خیالی)، یادگیری مشاهده ای (تقلید از لکنت زبان فرد دیگر) و عادت های غلط گفتاری ریشه دارد. بنابراین طبق تئوری ما، بر خلاف آنچه در دنیا مطرح است، لکنت زبان مسئله ای ژنتیکی و ارثی نیست و صرفا تاثیر یکی از 3 عوامل گفته شده در روند گفتار است که باعث ناهماهنگی بین مغز، ذهن و بدن می شود. توزیع نامتوازن انرژی گفتاری، ریتم گفتاری ذهن را نامنظم می کند و به لکنت زبان می انجامد. بنابراین با مطالعاتی که روی ذهن، فرایندها و محتوای آن انجام داده ایم، متوجه شدیم بخشی از ریشه لکنت به ترس های واقعی و خیالی برمی گردد. در برخی موقعیت ها کودک با دیدن فیلم ترسناک، دیدن صحنه های واقعی یا تنبیه و حوادث ترسناک دچار این مشکل شده است. به طور مثال مادر برای تنبیه بچه را در اتاقی تاریک حبس کرده و بعد از آن کودک دچار مشکل لکنت زبان شده است یا مثلا کودک پس از فرار از حمله یک سگ دچار این مشکل شده است. این ها از جمله مصادیقی هستند که ما در مطالعات خود با آنها برخورد کرده ایم. برخی از لکنت ها به ترس های تخیلی باز می گردند که در آن کودک پس از دیدن خواب یکی از صحنه های فیلم ترسناک با جیغ و فریاد از خواب بیدار شده و دچار لکنت زبان می شود. علت دیگری از لکنت، یادگیری مشاهده ای است. بر اساس نظریه زبان ذهن که ما مطرح کرده ایم، یکی از علل لکنت، عوامل محیطی است که یادگیری مشاهده ای مشمول آن است. مشاهده می تواند بر نورون های آیینه ای تاثیر بگذارد. در برخی از مراجعان ما لکنت زبان با یادگیری مشاهده ای و تقلید ایجاد شده است. برخی افراد می گویند ما از همکلاسی ها یا همکاران خود که لکنت داشت تقلید می کردیم و پس از مدتی دیگر نمی توانستیم به شکل عادی صحبت کنیم. ما پس از مطالعه این موارد متوجه شدیم که مسئله در اینجا ریتم گفتاری ذهن است که پس از ایجاد و تغییر به سادگی قابل اصلاح نیست. فرد سالم با مشاهده فرد دچار مشکل لکنت زبان و تقلید از آن ریتم گفتاری ذهن خود را تغییر داده است و این پدیده که با تغییر نورون های آیینه ای و ایجاد سیناپس ها و ارتباطات عصبی جدید ایجاد می شود به راحتی تغییر پذیر نیست و فرد نمی تواند به حالت اول خود به سادگی برگردد. بنابراین، یادگیری، عادت های غلط گفتاری و ترس ریشه های اصلی لکنت زبان را تشکیل می دهند. برخی می پرسند: آیا استرس، اضطراب معمولی، اعتماد به نفس کم و مواردی از این قبیل می توانند دلیل باشند؟ می گوییم خیر! اینها عوامل تشدید کننده لکنت زبان هستند نه علت آن. علل اصلی سه محور مذکور یعنی، ترس، عادت های غلط و یادگیری مشاهده ای هستند. افراد دارای لکنت زبان از مسیر صحیح گفتاری خارج شده اند و باید شیوه درست سخن گفتن را به آنها آموخت و آموزش را به پارادایم یادگیری و یادگیری را به مهارت تبدیل نمود. لازم به ذکر است دلایل سه گانه مربوط به لکنت ناشی از عوامل روانی، ذهنی و محیطی است نه لکنت زبان ناشی از اختلالات عصب شناختی، ژنتیکی، نورولوژیک، سندرومی یا آناتومیکال و فیزیولوژیکال.

مراحل لکنت زبان:

کودکانی که دچار لکنت زبان هستند، معمولا و از بدو پیدایش لکنت زبان تا مرحله نهایی مراحل مختلفی را می گذارند.
1. لکنت پذیرفته شده: کودک در این مرحله متوجه می شود که برخی از حروف و کلمات را به طور غیر طبیعی تکرار می کند اما نگران حالت گویایی خودش نیست رنجی نمی برد و کوششی هم برای رفع آن نمی نماید.
2. لکنت پس رانده: لکنت زبانی که کودک در برابر آن عکس العمل نشان می دهد. به تدریج که کودک بزرگ شده و دامنه مکالمات وسیع تر می شود به واسطه رفتارهای خاص و فشارهایی که معمولا به سوی اطرافیان متوجه کودک میشود، به طور قابل توجهی با تعجب و گاه همراه با دلسردی نسبت به چگونگی اختلالات گویایی خود عکس العمل نشان می دهد وی این واکنش ها را درک کرده و به طبع عدم اطمینان و تنش عضلانی او بیشتر می شود.
3. لکنت زبان پیچیده و شدید: به تدریج که حرکات و رفتار ضمنی همراه با لکنت زبان به صورت غیر ارادی ظاهر می شود، شدت لکنت افزایش می یابد و کودک نسبت به همه موقعیت ها، کلمات و اصوات حساسیت و نگرانی پیدا می کند در این شرایط لکنت زبان خود، روز به روز پیچیده تر و شدید تر می شود.

آیا لکنت زبان ارثی است؟

خیر، بر اساس تئوری و تجارب بالینی و پژوهشی دکتر محمد احسان تقی زاده لکنت زبان ارثی نیست. بلکه از طریق یادگیری مشاهده ای و ترس ها اتفاق می افتد. چراکه کودکان هنوز شیوه گفتاریشان تثبیت نشده است. فردی را مشاهده می کنند که لکنت زبان دارد حال این فرد ممکن است یکی از اعضای خانواه از قبیل مادر، پدر... یا در اجتماع باشد در نتیجه شیوه گفتاری خود را تغییر می دهند.

لکنت زبان در اثر فشار روانی (ترس، حسادت، احساس نا امنی)

استحکام و مقاومت روانی انسان نیز در برابر فشارهایی که به آن وارد می شود، حد و آستانه ای دارد که بیش از آن، سبب آزردگی آسیب در نقطه ضعف شخص می شود. یکی از واکنش های فیزیولوژیکی انسان به فشار روانی، افزایش تنش عضلانی است. باید اضافه کرد که این اسپاسم و گرفتگی تارهای صوتی نمود بیشتری می یابد. شما به راحتی می توانید در افرادی که دچار ترس و تنش شده اند، اسپاسم و گرفتگی تارهای صوتی را دریابید. در کودکان خردسال، حسادت و احساس نا امنی نیز می تواند همین واکنش را داشته باشد.

لکنت زبان در اثر تقلید: (منبع: راز لکنت زبان)

کودک در مرحله چهارم تکامل گفتاری که باید آن را مرحله ی تقلید نامید، مانند دستگاه ضبط و پخش صوت، گفتاری را که از قبل در مراکز اصلی شنوایی و ورنیکه خود ضبط کرده است، تقلید می کند. بنابراین اگر کودک در این مرحله با فرد لکنت داری در تماس باشد و شیوه گفتار او را الگو قرار دهد، خود نیز گفتاری مانند او خواهد داشت که این تقلید بعد از مدتی کوتاه، به الگویی موقتی برای کودک تبدیل می شود. موقتی به این دلیل که هنوز در او تثبیت نشده است و احتمال تغییر آن وجود دارد. چنانچه کودک با این شیوه گفتار از مرحله ششم تکامل گفتاری عبور کند، لکنت زبان در او تثبیت و به الگویی همیشگی تبدیل می شود. این که لکنت زبان در اثر تقلید به وجود می آید موضوی انکار ناپذیر است چرا که نوع و حالت لکنت کردن کودکی که از این طریق مبتلا شده است، بسیار شبیه گفتار شخصی است که کودک از او الگو گرفته است. این تشابه هیچ توجیه دیگری جز تقلید نخواهد داشت.

لکنت زبان در اثر عوامل نامعلوم:

علت یابی لکنت زبان در اثر عوامل زیر هم می تواند باشد:
- تنبیه بدنی شدید توسط یکی از والدین یا اقوام نزدیک آنها
- ترساندن کودک توسط پدر، مادر یا اقوام نزدیک آنها
- برانگیختن حس حسادت کودک با تولد یک نوزاد در خانواده یا مقایسه کردن او با کودکان دیگر
- شرم والدین از بیان واقعه
عواملی که از دید والدین پنهان مانده است:
- تماس کودک با افراد دارای لکنت زبان در مهدکودک، همسایه ها و مهمانی ها
- ترس هایی که در تاریکی (هنگامی که شب ها از خواب برمی خیزند) و یا در بازی های کودکان، مشاهده مشاجرات و فیلم های ترسناک به کودک دست می دهد.

وجود چند فرد دارای لکنت زبان در یک خانواده و فامیل:

گاه در یک خانواده و فامیل چند فرد لکنت دار دیده می شود. بسیاری از محققان بی هیچ دلیلی علت این امر را به عوامل ژنتیکی نسبت می دهند اما عواملی که سبب پیدایش چند فرد دارای لکنت زبان در یک فامیل می شوند،ا ز این قرارند:
1. نسبت به میزان شیوع، طبیعی است: با توجه به شیوع 3%، وجود چند فرد دارای لکنت زبان در برخی از خویشاوندان سیار طبیعی به نظر می رسد. حتی اگر شیوع لکنت زبان را 1% تصور کنیم، باز احتمال وجود دو تا سه فرد دارای لکنت زبان در برخی از اقوام خویشاوند عادی است.
2. عامل اتفاقی: گاه عواملی که موجب لکنت زبان می شوند (فشار روانی و تقلید) به طور بسیار اتفاقی در یک فامیل بیشتر روی می دهد و سبب لکنت زبان تعدادی کودک می شود. همانگونه که در تعدادی از فامیل ها ممکن است هیچ فرد لکنتی وجود نداشته باشد.
3. عامل تقلید: دریافتیم که لکنت زبان از طریق تقلید نیز میتوان انتقال یابد. بنابراین یکی از علل وجود چند فرد لکنتی در یک فامیل یا خانواده را عامل تقلید کودک از دیگر افراد دانست.

نحوه تشخیص لکنت زبان در کودکان و بزرگسالان:

مقیاس تشخیص لکنت زبان مولف :
• تکرار صوت (صدا)
• تکرار هجا (سیلاب)
• طولانی کردن صدای حروف بی صدا
• کشیدن و تطویل حروف بی صدا
• کشیدن و تطویل حروف صدا دار
• کلمات بریده بریده (مثل مکث های داخل کلمه)
• وقفه های قابل شنیدن یا ساکت (مثل مکث های داخل کلمه)
• وقفه های قابل شنیدن یا ساکت (مکث های کامل شده) یا ناکامل در گفتار
• درازگویی (جایگزین کردن کلمات برای اجتناب از کلمات مشکل آفرین)
• تکرار کلمه تک هجایی مثل من، من، من
• ادای کلمات با فشار
• ترس از صحبت کردن در جمع
• استرس و اضطراب هنگام صحبت کردن
• مشکل در برقراری ارتباط چشمی، نگاه به بالا، پایین و طرفین
• باز کردن دهن هنگام حرف زدن
• جمع کردن لب ها هنگام حرف زدن
• حبس تنفس هنگام حرف زدن
• مشکل در روخوانی
• تنفس صدا، صدای صوت مانند فین فین کردن، فوت کردن، صداهای کلیک
• صحبت با حرکات سریغ فک
• جلو آمدن زبان هنگام صحبت
• فشار دادن لب ها
• انقباض عضلات فک
• عقب و جلو رفتن سر هنگام صحبت، چرخاندن سر به طرفین هنگام صحبت
• حرکت دست و بازو هنگام صحبت
• حرکت دست به سمت صورت به هنگام صحبت
• حرکت اضافی تنه
• حرکت پاها، زدن پا به زمین، حرکت نوسانی پا
• زدن دست به ران
• خودداری از صحبت کردن و نامفهوم بودن در کلام
• سرفه کردن مکرر(غیر از سرماخوردگی) هنگام صحبت کردن

عوارض لکنت زبان چیست؟

به احتمال خیلی زیاد چند مورد از مشکلات زیر را برای فرد ایجاد می کند:
• آسیب به گفتار (ذهنی و شناختی)
• مانع شکوفایی استعداد فرد می شود (ذهنی و شناختی)
• باعث کاهش اعتماد به نفس می گردد (ذهنی و شناختی)
• استرس و اضطراب را در فرد افزایش می دهد. ( هیجانی و عاطفی)
• روابط اجتماعی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد (اجتماعی)
• آشفتگی ذهنی را زیاد می کند. ( ذهنی و شناختی)
• نا امیدی و روحیه یاس را افزایش می دهد. ( هیجانی و عاطفی)
• در روابط زناشویی مشکلاتی ایجاد می کند. (اجتماعی و سبک زندگی)
• موقعیت شغلی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. (اجتماعی و سبک زندگی)
• موفقیت تحصیلی را به چالش می کشاند. (اجتماعی و سبک زندگی)
• در روابط خانوادگی و منظومه ی خانوادگی فرد اختلالاتی را ایجاد می کند. (اجتماعی و سبک زندگی)
• شجاعت صحبت کردن در جمع را از فرد می گیرد. (رفتاری و عملکردی)
• خلاقیت و نوآوری فرد را تضعیف می کند. (ذهنی و شناختی)
• روحیه شادی و سرزندگی را از فرد صلب می کند. (هیجانی و عاطفی)
• قدرت کنترل هیجانات را تضعیف می کند. (هیجانی و عاطفی)
• غلبه بر خشم را تحت تاثیر قرار می دهد. (هیجانی و عاطفی)
• انزوای اجتماعی (اجتماعی و سبک زندگی)
• افزایش بدبینی (ذهنی و شناختی و اجتماعی)
• کاهش تفکر مثبت (ذهنی و شناختی)
• کاهش مهارت ابزار وجود (رفتاری و عملکردی)
• تعارضات زناشویی (اجتماعی و سبک زندگی)
• کاهش خودتنظیمی هیجانی (هیجانی و عاطفی)
• کاهش تاب آوری (رفتاری و عملکردی)
• کاهش بهزیستی ذهنی (ذهنی و شناختی)
• داوطلب شدن در موقعیت های زندگی را کاهش می دهد (رفتاری و عملکردی)
• کاهش عملکرد روانی و اجتماعی (ذهنی و اجتماعی)
• کاهش خودکارآمدی (شناختی و رفتاری)
• کاهش انگیزه (هیجانی)
• کاهش انگیزه پیشرفت (هیجانی و انگیزشی)
• کاهش خودکنترلی (رفتاری و عملکردی)
• کاهش خودپنداری محبت (ذهنی و شناختی)
• کاهش صمیمیت اجتماعی (اجتماعی و سبک زندگی) (تقی زاده،1397)

چه موقع برای درمان لکنت زبان به متخصص مراجعه کنیم؟

1. افراد متوجه سخنان کودک شما نشوند.
2. فرزندتان در ادای کلماتی که در ذهن دارد دچار مشکل شود.
3. فرزندتان با لکنت زبان، قفل و کشش صحبت می کند.
4. فرد برای تعامل اجتماعی و برقراری ارتباط مستقیم، یادگیری بازی و... دچار مشکل باشد.
5. ناشنوایی و کم شنوایی که منجر به لکنت زبان شده است
6. اختلال در بلع
7. تاخیر گفتار کودکان
8. مشکل در درک کلام
9. مشکل تلفظ صوت گفتاری
10. مشکل در بیان روان و شیوا

شیوه درمان کامل لکنت زبان

آنچه که ما به عنوان درمان کامل یا قطعی مطرح کردیم، منظور قطعی و کلینیکال است. روش های متداول امروزی عبارتند از استروبوسکی، روش های لکنت شکن، استفاده از دارو توسط روان پزشکان و متخصصین مغز و اعصاب،مگنت تراپی و لیزر تراپی،جراحی فک ، گلو و حنجره، روش های گفتار درمانی،پرهیز از خوردن سردی و ترشیجات و روش هایی مثل خورد تخم کفتر! مراجعان از هیچ کدام از این روش ها نتیجه نگرفتند و ما نیز از این روش ها استفاده نمی کنیم.شیوه درمان ما مبتنی بر متدهای دکتر تقی زاده،روش های روانشناسی، شبیه سازی ذهنی در قالب تمرین های روانشناختی و تکنیک های گفتاری است.

توصیف و تعریف لکنت زبان

رفتار اجتماعی اساس زندگی هر فرد را تشکیل می دهد. زبان یکی از کارآمد ترین و مؤثرترین ابزارها جهت بیان افکار انسان و از مهم ترین عناصر برای برقراری یک رابطه انسانی و اجتماعی است. درواقع زبان نوع عالی و مشترک رفتار اجتماعی است. از سوی دیگر گفتار یکی از نمونه های عینی و قابل شنیدن زبان است که در ایجاد ارتباط افراد با یکدیگر از اهمیت زیادی برخوردار است. گفتار و زبان هر یک ممکن است جداگانه یا با هم به دلایل مختلف دچار آسیب هایی به درجات گوناگون شوند و مسیر ارتباطی اصلی انسان را مختل نمایند. یکی از مهم ترین و متداول ترین اختلالات تکلمی،اختلال فصاحت کلام یا لکنت زبان است. لکنت، اختلالی پیچیده است و شناخت ماهیت آن از دریچه پیچیدگی ویژگی های غیرخطی نمای جامع تری از این اختلال را فراهم می کند. تعریف لکنت عبارت است از اختلال فصاحت کلام با شروع در دوران کودکی (لکنت زبان) یا اختلال در فصاحت طبیعی و الگوی زمان بندی تکلم نامتناسب با سن و مهارت های زبانی بیمار که به صورت مداوم استمرار دارد و همراه با بروز مکرر و بارز یک یا چند تا از این حالات است: تکرار اصوات و هجاها، کشیدن حروف صدادار و بی صدا، کلمات منقطع، وقفه های خاموش یا صدادار، درازگویی، ادای کلمات با فشار جسمانی مفرط، تکرار کامل کلمات تک هجایی.
لکنت زبان اختلالی در فصاحت عادی و الگوی زمانی گفتار است که فرد را در کسب مهارت های متناسب با سن و مهارت های زبانی دچار مشکل می کند. این اشفتگی با گذشت زمان ادامه می یابد و با تکرارهای متعدد یا کشیدن اصوات و هجاها و یا سایر انواع عدم فصاحت کلامی شامل کلمات منقطع، وقفه های بی صدا یا صدادار، درازگویی، ادای کلمات با فشار جسمی بیش از حد و تکرار کامل کلمات تک هجایی مشخص می شود. این لکنت زبان با پیشرفت تحصیلی و شغلی یا ارتباطات اجتماعی فرد تداخل دارد شدت این اشفتگی از موقعیتی به موقعیت دیگر فرق می کند و در مواقعی که فشار و هیجان وجود دارد بیشتر است.لکنت زبان اغلب در مواقع قرائت شفاهی، اواز خواندن یا صحبت کردن با حیوانات خانگی و اشیای بی جان دیده نمی شود. لکنت، تکرار به حالت تونیک یا قفل شدن و همچنین حالت کشیده گویی و کشش گفتاری است که کلمات یا بخشی از کلمات را فرد به طور غیرارادی با مشکل بیان می کند. فردی که لکنت دارد وقتی صحبت می کند چشم ها و یا سر و گردن را کج می کنند و با خودش کلنجار می رود وقتی گفتاری را بیان می کند با تنش صحبتی را مطرح می کند به طورکلی صحبت های نامفهومی را دارد و ان قفل و کشش و تکرار یک کلمه یا بخشی از کلمات را دارد. لکنت زبان اختلال گفتاری که باعث از هم گسیختگی گفتار و عدم روانی کلامی می شود. لکنت زبان نشانه های مختلفی از خود نشان می دهد که می توان به این موارد اشاره کرد: تکرار بخشی از کلمه یا کل کلمه، قفل یا گیر کردن در صدای خاصی مخصوصا /آ/ا/ع/س/خ و... و حتی در مواردی سفتی بیش از حد در حنجره و قفس سینه شخص احساس می شود. لکنت زبان را می توان عدم توانایی در بیان روان و سلیس کلمات و یا جملات با مخاطب یا مخاطبین به عبارتی دیگر لکنت زبان نوعی بیان ناقص است که فرد کلمات را به صورت کش دار همراه با مکث و گاهی قفل شدن فک و همچنین به همراه فشار در ماهیچه های صورت بیان می کند. افرادی که مبتلا به لکنت هستند اختلالاتی در جریان گفتارشان تجربه می کنند که این اختلالات منجر به ایجاد واکنش های عاطفی، شناختی و رفتاری نامناسبی می شوند. با گذشت زمان فرد دچار احساسات گوناگونی مانند ناکامی، ناامیدی و ترس می شود که این احساسات به همراه علایم اولیه ناروانی گفتاری باعث کاهش مشارکت اجتماعی فرد در موقعیت های مختلف اجتماعی می شود. متخصصان لکنت مدت ها اظهار کردند که لکنتی بودن بیش از وجود وقفه های گفتاری است شاید در این زمینه مشهورترین توصیف تمثیل کوه یخ شیهان باشد. بر اساس این تمثیل اختلال لکنت مانند یک کوه یخ شناور است این کوه دارای یک بخش پیدا و یک بخش پنهان است. بخش پیدا آن بخش از کوه یخ است که در بالای سطح اب قرار دارد و فقط ده درصد ازتمام آن را تشکیل می دهد این بخش از لکنت را می توان به دو بعد تقسیم نمود:
• اسپاسم های عضلانی توأم با تولید گفتار
• رفتارهایی که مربوط به اشکار با تلاش گوینده جهت رهایی از اسپاسم های کنترل انها با اجتناب از انها مرتبط و وابسته هستند. اسپاسم های لکنت اساسا یا از نوع تونیک یا از نوع کلونیک می باشد. نود درصد باقی مانده زیر اب است و نمی توان ان را از بالا مشاهده کرد این بخش شامل رفتارهای اجتنابی پنهان و به طورکلی شامل احساسات و عواطفی می شود که در فرد در اثر لکنت به وجود می ایند.
بخش های پنهانی شامل موارد زیر است:
• سفت کردن عضلات مکانیزم والسالوا
• الگوهای تنفسی نامنظم
• عواطف،احساسات و ادرکات منفی: این افراد اغلب به خاطر ناتوانی در روان صحبت کردن خجالت می کشند همینطور چون در برقراری ارتباط با دیگران مشکلاتی دارند اغلب احساس پوچی و بیهودگی می کنند به خاطر لکنت نمی توانند به خواسته های خود دست یابند احساس گناه می کنند و به خاطر روان نبودن گفتارشان و بی حوصلگی شنونده ها احساس ناراحتی می کنن.
• ترس از موقعیت گفتاری ویژه :بیشتر افراد دارای لکنت از موقعیت های گفتاری ویژه مثل استفاده از تلفن، سفارش غذا در رستوران، پرسیدن نشانی از رهگذر و... می ترسند. وقوع لکنت معمولا وقتی که فرد دارای لکنت است با شخص دارای قدرت مانند پلیس، پدر و مادر، معلم یا رئیس خود صحبت می کند بیشتر می شود افراد دارای لکنت معمولا وقتی که در تنهایی یا با خودشان حرف می زنند یا زمانی که در خلوت با یک حیوان اهلی صحبت می کنند به هیچ وجه لکنت ندارند.افراد اغلب وقتی که با همسرشان صحبت می کنند کمتر به لکنت می افتند احتمالا به این دلیل که همسر تا اندازه ای یک دوم او محسوب می شود.
• شگردهای اجتناب: زمانی که فرد دارای لکنت احساس کند ممکن است درروی واژه های خاصی گیر کند اغلب از واژه دیگر با معنای مشابه استفاده می کند. بیشتر وقت ها این واژه جایگزین شده کمتر با موضوع تناسب دارد و ممکن است این استنباط را تقویت کند که او برای برقراری ارتباط مؤثر توانایی ندارد گاهی افراد دارای لکنت چیزی می گویند که به آن چیزی که می خواستند بگویند کاملا متفاوت است.
• کناره گیری: روش دیگر فرار از چنگ لکنت پرهیز از صحبت کردن است. احتمالا لحظه ای را به خاطر می اورید که مجبور بوده اید به گفتار نامفهوم شخصی که از صحبت کردن هراس داشته است گوش کنید این حالت احتمالا از ناکام کننده ترین موقعیت ها است که فرد دارای لکنت به اجبار آن را تحمل می کند.
• پرهیز از ارتباط چشمی
• تمایل به بی حرکت ایستادن
• با صدای اهسته صحبت کردن
• مقاومت نسبت به تغییر: بدیهی است که بیشتر افراد دارای لکنت در موقعیت های عینی و واقعی زندگی روزمره لکنت کردن را نمی خواهند ولی مقاومت نسبت به تغییر جزء ماهیت و فطرت انسان است. هر فرد دارای لکنت می داند که اگر روان صحبت کند از او انتظار می رود که بیشتر صحبت کند و اجتماعی تر شود ولی ضمیر ناخوداگاه او ممکن است فکر کند او توانایی انجام این کار را ندارد بنابراین ذهن ناخوداگاه او نسبت به این تغییر از خود مقاومت نشان می دهد.

انواع لکنت زبان

لکنت رشدی ( مرزی،اولیه، متوسط، پیشرفته )، نورولوژیک و سایکولوژیک.

لکنت رشدی ( DS )

سن معمول ابتلا در لکنت رشدی 5-2 سالگی و در برخی موارد شروع در سال های مدرسه می باشد که علت آن شاید نوروفیزیوژیکال (ناهنجارهای در نیمکره چپ) که با محیط بدتر می شود، باشد.
ویژگی های گفتاری آن، تکرار کل کلمه تک هجایی، تکرار در بخشی از کلمه، کشیده گویی و گیر می باشد که بسامد آن معمولا بیش از سه هجای لکنت شده می باشد و رفتارهای ثانویه درآن دیده می شود.
این نوع لکنت به 4 دسته تقسیم می شود لکنت مرزی (5/1 تا 6 سالگی)، لکنت آغازین (2 تا 8 سالگی)، لکنت متوسط (6 تا 13 سالگی) و لکنت پیشرفته (14 سالگی به بالا) لکنت در حال رشد ( DS) ای نوع برای سطح توسعه زبان نامناسب است.
شایع ترین شکل لکنت است. شواهد موجود نشان می دهد که اختلال ناشی از اختلالات سیستم عصبی مرکزی ارثی، گفتار مسلط را مختل می کند. بروز با توجه به گروه سنی و تعریف دقیق از لکنت متفاوت است. تا 90% از کودکان که لکنت آن ها در دوران کودکی است (CWS) به طور طبیعی در طول زمان بهبود می یابند.
گفته می شود بزرگ سالانی که در دوران کودکی بهبودی نیافته اند دارای DS هستند که در کمتر از 1% جمعیت تخمین زده می شود.
اشکال اکتسابی به نظر می رسد ثانویه هستند ، هرچند که آسیب های عاطفی و یا آسیب های مغزی کمتر در آن وجود دارند،
اما برآورد دقیق ناشناخته است . مردان 4 برابر بیشتر DS هستند و در مقایسه با زنان، DS بیشتر احتمال دارد در مردان، باقی بماند.
شروع در سن بالا، طولانی تر بودن طول مدت لکنت، سابقه خانوادگی تداوم و پایین بودن مهارت های کلامی و غیرکلامی، پیش بینی کننده دیگری از پایداری لکنت زبان هستند.
تشخیص سریع در کودکان به عنوان مداخله اولیه، بهترین نتایج را به دست می دهد. پزشکان خانواده یا متخصصان اطفال اغلب اولین مراقبان از مراقبت های بهداشتی برای CWS هستند. برای بزرگ سالانی که دارای لکنت زبان هستند، دانش پزشکی نسبت به دلایل، درمان ها و علائم و ارجاع های مناسب می توانند با مدیریت مناسب درمان در این جمعیت را تضمین کنند. در هر صورت فهم بیشتر و دقیق تر پزشکان را مجهز خواهد کرد و به همین دلیل همکاری آسیب شناسان گفتاری و روان شناسان و مدیریت صحیح را می طلبد لکنت در حال رشد یک اختلال گفتاری رایج است که معمولا با نوجوانی زودرس حل می شود. مداومت آن نادر است و با مسایل روان پزشکی و عوارض اجتماعی در ارتباط است. در مورد درمان های دارویی تحقیقات بیش تری لازم است و مداخله زود هنگام در CWS بسیار مهم است تقریبا 1% کودکان و نوجوانان، 2% درصد از زنان و 8% درصد از مردان از لکنت زبان و تعداد کمتر از بریده گویی رنج می برند.
اختلالات غلط گفتاری پایدار اغلب مشکلات ارتباطی و مشارکت اجتماعی را در طول عمر ایجاد می کند. با توجه به این واقعیت که لکنت زبان مشترک است(توسعه و ناشناختی آن) پس با تغییرات ساختاری و عملکرد مغز، همراه است.
گایدلاین توصیه می کند که لکنت زبان " نوروژنیک غیرسندرومی اولیه" نامیده شود. برآورد وراثت برای اختلال از70% تا بیش از80% است. شواهد قوی برای درمان غیرمستقیم وجود دارد. برای کودکان 6 تا 12 سال، شواهد جامعی برای اثربخشی وجود ندارد از هر درمان برای نوجوانان و بزرگسالان شواهد خوبی با اندازه اثر بالا وجود دارد برای روش های بازسازی گفتار مانند شکل دهی به روانی کلام، شواهد ضعیف با اندازه اثر متوسط برای لکنت زبان وجود دارد، و شواهد ضعیفی برای ترکیب بازسازی گفتار و اصلاح لکنت زبان. شواهد از اثربخشی دارو، گفتار ریتمیک، یا تنظیم تنفس به عنوان تنها نوع اصلی درمان و یا بهره مندی از هیپنوتیزم و نیز درمان ترکیبی و درمان های لکنت نامشخص حمایت نمی کنند.
این دستورالعمل، اختلالات روانی گفتار را به لکنت و بریده گویی طبقه بندی می کند و بین اختلال اولیه (نوروژنیک غیر سندرومی) و اکتسابی (نوروژنیک و روانی) تفاوت قائل می شود. عبارت اولیه توصیف یک اختلال عصبی گفتار که به علت ژنتیکی در کودکی رخ داده اشاره دارد و ثانویه به واکنش های روحی، حرکتی و احساس به این ناراحتی ها در مورد لکنت زبان اشاره دارد.
" سندروم عصبی ریشه ای " نوعی لکنت را نشان می دهد که می تواند مثلاً برای تریزومی 21 ( سندرم داون ) رخ دهد.
به دست آورد "لکنت نورونی" می تواند در هرسنی پس از یک آسیب مغز رخ دهد.لکنت روانزاد که نادر است معمولا پس از بلوغ به عنوان نتیجه ضایعه روانی بر اساس یک بیماری روان پزشکی رخ می دهد.

انواع لکنت رشدی

لکنت مرزی

کودکان با لکنت مرزی معمولاً مقدار بیش تری ناروانی را نسبت به کودکان طبیعی نشان می دهند (بیشتر از 7 ناروانی در 100 کلمه). کودکان با لکنت مرزی تمایل به تکرار بیش از یک بار بخشی از کلمه، کلمه تک سیلابی، کشیده گویی کلمات چند سیلابی، بازبینی و میان اندازی ها دارند. فرآیندهای زیربنای لکنت مرزی، ممکن است به علت ناهنجارهایی در فرآیند پردازش گفتار و زبان باشد. این نقایص ممکن است با تقاضاهای رشد گفتار و زبان در تعامل باشد. فشار ناشی از سرعت های بالای گفتار، زبان خیلی پیچیده، موقعیت های رقابتی صحبت کردن به علاوه برخی از تعارضات روان شناختی باعث افزایش ناروانی طبیعی و به احتمال زیاد در ساختن و به وجود آوردن لکنت مرزی نقش دارند.
از آنجا که کودکان دارای لکنت مرزی از لکنتشان آگاهی اندکی دارند، هنگام لکنت، هیجانات منفی و دستپاچگی نشان نمی دهند.
حتی اگر یک صدا یا هجا را 5 یا 6 بار هم تکرار کنند، بدون هیچ واکنشی به گفتارشان ادامه می دهند. این کودکان تنها زمانی که بعد از چندبار تکرار یک هجا نمی توانند.آن را بیان کنند، گفتارشان را متوقف کنند و اندکی متعجب می شوند و ممکن است بگویند: " نمی توانم این کلمه را بیان کنم"، اما به طور کلی این کودکان از ناوروانی هایشان آگاهی ندارند.
ویژگی های لکنت مرزی به طور خلاصه عبارت اند از:
1. بیشتر از 7 تا ناروانی در هر 100 کلمه.
2. اغلب تکرار بیشتر از 2 بخش.
3. تکرار ها و کشیده گویی ها بیش تر از بازنگری ها و عبارات ناقص است.
4. ناروانی ها به صورت شل و آرام و راحت
5. واکنش(به ندرت) به ناروانی های گفتارشان

لکنت اولیه

در لکنت اولیه دوره هایی از لکنت افزایش یافته ممکن است برای چندین ماه طول بکشد و دوره های روانی ممکن است تنها چند روز باشد. وقتی این نشانه ها بیش تر رخ دادند، تنش افزایش می یابد و تقلا بیشتر آشکار می شود.
شرطی سازی کلاسیک و عامل موجب افزایش بسامد رفتارهای تقلایی می شود. الگو های لکنت کودک پیچیده شده و علائم را به موقعیت های بیشتری گسترش می دهد. باید توجه کنیم که بعضی از کودکان ممکن است در ابتدا لکنت اولیه را بدون گذراندن مرحله لکنت مرزی، نشان دهند. این کودکان از لکنت خودآگاهی دارند چون بارها لکنت کرده اند. ناکامی رایج ترین نگرش این کودکان است. به همین دلیل ممکن است کودک حین لکنت کردن گفتارش را قطع کند و بگوید چرا نمی توانم این کلمه را بگویم.
با اینکه کودک می داند که در گفتارش "مشکلی" وجود دارد، خود را به عنوان یه گوینده ناتوان در نظر نمی گیرد و نسبت به خودش و لکنتش احساسات خیلی منفی ندارد. به نظر ون رایپر وبلاداستین ، دوره ای بودن لکنت باعث می شود که کودک نسبت به خود احساسات منفی شدیدی نداشته باشد.

ویژگی های لکنت اولیه:

1. نشانه های تنش عضلانی و عجله در لکنت ظاهر می شود، تکرار ها سریع و نامنظم و گسیخته.
2. افزایش زیروبمی ممکن است در انتهای تکرار یا کشیده گویی دیده شود.
3. وضع اندامی تولید که ثابت شده بعضی وقت ها زمانی که کودک به طور آنی و لحظه ای قادر به شروع کلمه نیست درنتیجه تنش عضلانی به وجود می آید.
4. رفتارهای رهایی گاهی اوقات در افراد دچار لکنت ظاهر می شود که شامل پلک زدن ها، تکان دادن سر وگردن می شود.
5. آگاهی از سختی و احساسات شکست ظاهر می شود، ولی احساسات منفی قوی درباره خودش به عنوان گوینده ندارد.

لکنت متوسط

فردی با درجه لکنت زبان متوسط که بین سنین 3-13 سالگی دو ویژگی مهم دارد که او را از کودک با لکنت اولیه متمایز می سازد. اول، او شروع به ترس از لکنت می کند، برخلاف لکنتی های اولیه که معمولاً ناکام، ناامید، هیجان زده و یا رنجیده خاطر می شوند. دوم، او به ترس هایش از لکنت با ظهور اجتناب از آن واکنش نشان می دهد، چیزی که فرد در لکنت اولیه هرگز انجام نمی دهد. این علائم جدید به تدریج با تجارب منفی لکنت برای شخص لکنتی ظاهر می شوند. برای مثال او گیر می کند و احساس درماندگی می کند، شنونده ها به این حالت با ناراحتی یا مسخره کردن پاسخ می دهند و این به تناوب اتفاق می افتد و او بیشتر می ترسد. اگرچه لکنتی های متوسط هم هنوز تکرار می کنند و می کشند، عمده ترین و قابل توجه ترین رفتارهای اصلی، گیرها هستند. گیرهای کودکان با لکنت متوسط با افزایش تنش رشد می کند که شروع این رفتارها در لکنت اولیه بود.
یک کودک مرحله لکنت متوسط معمولاً با توقف جریان هوا، آوازسازی، حرکت یا هرسه آن ها و سپس تلاش برای به دست آوردن دوباره گفتارش دچار لکنت می شود و لکنتش دیگر اورا خیلی متعجب نمی کند. در عوض، با در نظر گرفتن صدا و رفتارش در موقعیت های معین، می تواند لکنتش را پیش بینی کند

ویژگی های لکنت متوسط

1. شایع ترین رفتارها، گیر ها هستند. او ممکن است دارای تکرار یا کشیده گویی باشد.
2. لکنتی ها از رفتارهای تقلایی برای خلاصی از گیرها استفاده می کنند.
3. به نظر می رسد که فرد دارای لکنت گیر ها را پیش بینی می کند و اغلب رفتار های اجتنابی را قبل از کلمات ترسیده شده به کار می برد.او همچنین موقعیت های مشکل را پیش بینی می کند و گاهی اوقات از آنها اجتناب می کند.
4. ترس قبل از لکنت،دستپاچگی حین لکنت و خجالت بعد از لکنت،ویژگی های این درجه از لکنت اند

لکنت پیشرفته

آخرین درجه لکنت رشدی، لکنت پیشرفته است که بیشتر به سن فرد دارای لکنت اهمیت می دهد تا تفاوت در الگوی لکنت یا فرآیندهای زیر بنایی آن این درجه پیشرفته به جوانان و بزرگسالان متعلق است اما مهم است توجه کنید که بعضی از جوانان و بزرگسالان دارای لکنت تا این مرحله پیشرفت نمی کنند. این افراد به دلیل اینکه نمی توانند جلوی بروز لکنتشان را بگیرند، احساس می کنند که لکنت و گفتارشان خارج از کنترل آنهاست (منبع کنترل خارجی) احساسات منفی افراد لکنتی به وسیله تصویری که از شنوندگان دارند مختل می شود. حتی اگر شنوندگان این افراد نسبت به گفتارشان واکنشی نشان ندهند، لکنتی ها تصور می کنند که آنها با سکوتشان نیز احساسات منفی شان را بروز می دهند. این تجارب، در نهایت باعث شکل گیری احساس نا امیدی، خشم و ناکامی در افراد لکنتی می شود. پس از سالها لکنت کردن و تجربه کردن احساسات ناخوشایند، افراد لکنتی تصور می کنند که لکنت بخش بزرگی از شخصیت آنها را شکل می دهد آنها از این بخش شخصیتشان متنفر هستند و لکنتشان را عامل تمام مشکلاتشان محسوب می کنند. در افرادی که لکنت به بخشی از هویت تبدیل شده است، درمان تقریباً غیر ممکن است. این افراد تصور می کنند که درمان مستلزم حذف ماهیت وجودی آن هاست و آن را چیزی مثل "تازه کردن زخم های کهنه شان " تلقی می کنند. این افراد اگر وارد برنامه ی درمانی شوند و با شکست مواجه شوند، احساسات منفی شان نسبت به خودشان و لکنتشان دو برابر می شود و ممکن است اعتماد به نفسی که قبل از ورود به درمان داشته اند را نیز از دست بدهند.

ویژگی های لکنت پیشرفته

1.اغلب بسامد رفتارهای اصلی طولانی تر، گیرهای پرفشار اغلب لرزش لب ها، زبان یا فک، اشخاص است همچنین تکرار و کشیده گویی نیاز دارند.
2.لکنت ممکن است در برخی افراد حین کاربرد رفتارهای اجتنابی گسترده، افزایش یابد.
3.الگوهای پیچیده از رفتارهای اجتنابی و رهایی در فرد مبتلا به لکنت وجود دارد. ممکن است خیلی سریع و آن قدر عادتی باشد که لکنتی نداند چه می کند.
4.احساس ترین، دستپاچگی، شرمندگی خیلی قوی است. احساسات منفی در مورد خود به عنوان شخصی درمانده وقتی که دچار لکنت می شود. این درک از خود ممکن است نفوذ کننده باشد.

لکنت نورولوژیک (عصبی)

سن معمول ابتلا در آن بعد از دوران کودکی متعاقب یک واقعه نورولوژیکی مانند سکته مغزی، ضربه به سر، تومور، بیماری های پردازشی، مسمومیت دارویی، دمانس دیالیزی، اختلال صرعی، تحریک تالامیک است که از ویژگی های گفتاری آن می توان این موارد را نام برد: لکنت به یک میزان در کلمات محتوایی و عملکردی، عدم محدودیت لکنت به هجای آغازین، فقدان رفتارهای ثانویه و تطابق کم در خواندن متوالی متن.

لکنت سایکولوژیک

سن معمول ابتدا در آن بعد از دوران کودکی متعاقب حوادث تروماتیک روانی است مانند استرس طولانی، تعارض فیزیولوژیکی، ضربه های روانی، تعارضات عاطفی یا برانگیختگی عاطفی که به نظر می رسد با تولید گفتار مداخله می کنند. از ویژگی های گفتاریآن این است که لکنت در هنگامی که فرد تحت شرایط هدایت گرانه صحبت می کند، باقی یا افزایش می یابد. ممکن است فرد رفتارهای تقلایی نامعمول داشته باشد.

لکنت زبان کلونیک یا تشنجی

عبارت است از تکرار تشنج آمیز یک واج یا هجا قبل از اینکه کلمه یا جمله ادا شود و یا ادامه یابد. برای مثال آآآ آب بده یا ماماما مادر بزرگ رفت. علت این لکنت زبان را اختلال فیزیوژیک عصبی عضلانی می دانند که در محل اتصال عصب به عضله به وجود می آید و چون جنبه ی خانوادگی دارد، لذا اغلب تصور می کنند علت موروثی داشته باشد، اگرچه بعضی از محققان این اختلال فیزیولوژیک عصبی عضلانی در محل سیناپس به عضله را یک موضوع متابولیک و روانی می دانند. بعضی اوقات در مبتلایان هر دو حالت، یعنی لکنت زبان انقباضی و لکنت زبان تشنجی با هم دیده می شوند.

لکنت زبان تونیک یا انقباضی

عبارت است از حالتی که در آن عضلات گویایی به مدت چند ثانیه تا یک دقیقه از حرکت باز می ماند و این توقف مانع تکلم می شود و یا به اصطلاح زبان بند می آید و هنگامی که انقباض رفع می گردد کلام با سرعت و شتاب به حالت انفجاری ادا می شود. این لکنت زبان کاملاً جنبه روانی دارد.
مکررگویی صرف یا تکرار صرف: نوعی تکرار که حالت کلونیک در مورد آن صدق نمی کند و می توان آن را مکررگویی صرف نامید. برای مثال از کودک پرسیده می شود اسم تو چیست؟ جواب می دهد به به حسین.