لکنت زبان در هر سنی ممکن است برای فرد رخ دهد. این اختلال گفتاری بیشتر در کودکان شایع است و در سنین پایین درمان آن سخت است. اما در کودکان بالای شش سال و بزرگسالان ممکن است بدون درمان خاصی لکنت برطرف شود اما این ریسک رو نکنید و درمان لکنت را از همان سنین پایین شروع کنید.
به گزارش سرویس بازار ایسنا، بنابر اعلام سایت سابلیمیران، لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان یکی از موارد شایعی است که ممکن است هر فردی به آن دچار شود و سن و جنس خاصی را در بر نمیگیرد. لکنت در بزرگسالان به صورت گرفتگی زبان خود را بروز میدهد و در موقعیتهای خاص در ادای برخی از کلمات فرد دچار مشکل میشود. اغلب بزرگسالانی که در ادای برخی از کلمات مشکل دارند در ارتباطات خود سعی میکنند از کلمات جایگزین استفاده کنند تا لکنت خود را پنهان کنند، حتی برخی افراد تا حد امکان سعی میکنند از صحبت کردن دوری کنند.
از عوامل مهمی که باعث ایجاد لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان میشود میتوان به فشارهای عصبی، کم بودن میزان اعتماد بهنفس، خجالتی بودن فرد؛ عدم تمرکز و عدم توانایی برقراری روابط با دوستان را نام برد.
بررسیها نشان میدهد که افراد بالغی که عصبی، خجالتی، پرخاشگر، احساساتی و ناپایدار هستند، بیشتر به لکنت دچار میشوند. این مورد به همین ترتیب در میزان خود دوستی و اعتماد به نفسشان هم دچار مشکل میشوند. بنابرین برای از بین بردن آن باید فرد از نظر ذهنی و درونی خود را به سطح خوبی برساند تا بتواند این موانع را که بر گرفتگی زبان میافزایند، از میان بردارد.
همه ما لحظاتی داریم که راحت صحبت نمی کنیم:
• ممکن است کلمات پرکننده، مانند “مثلا” یا “امم امم” را اضافه کنیم
• ممکن است مکث کنیم
• رشته فکری یا رشته کلام خود را از دست بدهیم
• حرفهایمان را اصلاح کنیم یا کلمه یا عبارتی را تکرار کنیم
به اینها می گویند ناروانی و برای همه اتفاق می افتد.
با این حال، لکنت بیش از یک ناروانی ساده است. لکنت که به عنوان لکنت زبان نیز شناخته می شود، ممکن است باعث تنش یا احساسات منفی یا افکار مرتبط با صحبت کردن شود.
افرادی که لکنت دارند ممکن است رفتارهای اجتنابی از خود نشان دهند.
یعنی تلاش هایی برای جلوگیری از موقعیتی که ممکن است در آن لکنت داشته باشید. ممکن است از گفتن کلمات یا عبارات خاصی اجتناب کنید. یا ممکن است از موقعیت هایی مانند تماس تلفنی یا سفارش در رستوران دوری کنید.
لکنت ممکن است باعث تنش یا احساسات منفی یا افکار مرتبط با صحبت کردن شود.
لکنت همچنین روز به روز تغییر می کند. ممکن است یک روز روان صحبت کنید، و روز دیگر ناروانی های بیشتری داشته باشید.
بیشتر بخوانید
شکاف کام
• استرس روانی یا اضطراب
• عوامل عصبی
• عوارض جانبی دارو
• شرایط پزشکی
• تومورها یا ضایعات در مغز یا نواحی مربوط به گفتار
• سوء مصرف مواد
• عفونت یا التهابی که گلو، دهان یا ساختارهای درگیر در گفتار را تحت تاثیر قرار دهد
• علل ناشناخته
سه نوع رایج لکنت:
• تکرار: اولین صدا یا هجای یک کلمه (معمولا بیشتر از ۳بار) تکرار شود. مثل: “آ-آ-آ-آیا به من کمک می کنی؟”
• کشیده گویی: شخص صدایی را برای مدت طولانی نگه می دارد، تا جایی که گفتار غیرعادی به نظر می رسد. مثل: “ســــــلام خوش آمدی”
• گیر یا قفل: فرد قادر به حرکت دادن دهان و استفاده از صدای خود برای ادامه صحبت نیست. هیچ صدایی در طی قفل خارج نمی شود. قفل ممکن است در سطح گلو (تارهای صوتی) یا دهان (اندام های گفتاری) ایجاد شود. مثال: “به اون …(قفل)…..نگاه کن!”
افرادی که لکنت دارند ممکن است رفتارهای ثانویه نیز داشته باشند. درواقع حرکات بدن یا صورت هستند که با لکنت رخ می دهند، از جمله:
• تنش فیزیکی در صورت، گردن یا هر جای دیگری از بدن
• شکلک های چهره ای
• چشمک زدن
• حرکت قسمت دیگری از بدن مانند بازو، ساق پا یا پا
• اجتناب از تماس چشمی یا دور شدن از مخاطب گفتگو
• تغییرات در زیر و بمی یا میزان صدا
• مکث وسط کلمه: مثلا بگیم: «من امروز با دوس..(مکث)….تم رفتم بیرون». ما همیشه قبل یا بعد از کلمه مکث می کنیم نه وسط کلمه!
• تعویض کلمه: این مورد زمانی هست که پیش بینی می کنید که روی یک کلمه یا عبارت قراره لکنت داشته باشید و برای دور زدن اون، کلمه یا عبارت دیگری جایگزین می کنید!
• تلاش و تقلا: به این معنی هست که شما با فشار یا زور بیش از حد، بخشی یا تمام یک کلمه رو میگید!
بعلاوه لکنت میتواند ویژگی های دیگری هم داشته باشد برای مثال:
• بدتر میشه وقتی که: خسته، هیجان زده، مضطرب یا استرسی هستید. یا در مورد موضوعات جدید یا پیچیده صحبت می کنید.
• بهتر میشه وقتی که: استراحت یا آرامش داشته باشید.
• اصلا لکنت نکنید وقتی که: صحبت با اشیاء یا حیوانات خانگی، شعر با صدای بلند و آواز خواندن
• ممکنه باعث ایجاد: احساس ناامیدی، خجالت یا شرم + افزایش احتمال اضطراب یا افسردگی شود
بیشتر بخوانید
توقف لکنت زبان
دلایل لکنت زبان ناگهانی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله سابقه پزشکی یا سابقه لکنت در دوران کودکی، داروهای تجویزی، یا سابقه ترومای عاطفی/روانی.
اگر در مورد عوارض جانبی دارو نگرانی دارید، یا اگر سابقه آسیب مغزی، بیماری عصبی یا جراحی دارید، مهم است که با یک متخصص پزشکی صحبت کنید.
اولین چیزی که باید بدانیم این است که لکنت یک وضعیت وحشتناک و شرم آور نیست بلکه صرفا یک تنوع در گفتار است (گفتار فردی که لکنت داره با بقیه متفاوته. همین!)
متاسفانه بسیاری از افراد فکر می کنند که باید به هر قیمتی از لکنت زبان اجتناب کنند.
• آنها ممکن است از موقعیتهای اجتماعی خاصی دوری کنند
• آنچه را که میخواهند در یک رستوران سفارش ندهند
• یا از شغل شان به طور کامل کناره گیری کنند
زیرا این موارد نیاز به ارتباط کلامی بالایی دارد.
اگر با لکنت ناگهانی در بزرگسالی مواجه شده اید، اولین و مهم ترین کار صحبت با یک آسیب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) است. گفتار درمانگران برای ارزیابی گفتار فرد و تایید یا رد لکنت زبان آموزش دیده و مجوز دارند.
شما بعد از گذراندن طول درمان خود در کنار گفتاردرمانگر، می توانید:
• از تکنیک هایی برای افزایش روانی یا سهولت گفتار استفاده کنید
• از تکنیک هایی برای کاهش فشار در حین صحبت کردن استفاده کنید
• احساسات منفی مرتبط با لکنت را کاهش دهید
• مغز خود را دوباره آموزش دهید تا احساسات و باور های مثبتی نسبت به صحبت کردن داشته باشد
• رفتارهای اجتنابی خود را کاهش دهید
در نهایت، کار با یک گفتاردرمانگر با تجربه می تواند به شما کمک کند اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید.
در نتیجه می توانید در موقعیت های مختلف بسیار روان صحبت کرده و شجاعت بیشتری داشته باشید!