زبان،رفتار اجتماعی اساس زندگی هر فرد را تشکیل می دهد. یکی از موثرترین و کارآمدترین ابزارها جهت بیان افکار انسان و از مهم ترین عناصر برای برقراری یک رابطه انسانی و اجتماعی است. در واقع زبان نوع عالی و مشترک رفتار اجتماعی است. از سوی دیگر گفتار یکی از نمونه های عینی و قابل شنیدن زبان است که در ایجاد ارتباط افراد با یکدیگر از اهمیت زیادی برخوردار است. گفتار و زبان هر یک ممکن است جداگانه و یا باهم به دلایل مختلف دچار اسیب هایی به دلایل گوناگون شوند و مسیر ارتباطی اصلی انسان را مختل نمایند. یکی از مهم ترین اختلالات تکلمی، اختلال فصاحت کلام یا لکنت زبان است لکنت زبان اختلالی پیچیده است و شناخت و ماهیت آن از دریچه پیچیدگی ویژگی های غیرخطی نمای جامع تری از این اختلال را فراهم می کند
ریشه های اصلی لکنت زبان در درجه اول به ترس های واقعی و ترس های در خواب و سپس به یادگیری های مشاهده ای برمی گردد.حدود 10% کودکان از طریق مشاهده و تقلید از گفتار افراد لکنتی دچار لکنت زبان می شود و این ترس ها و یادگیری های مشاهده ای هستند که باعث اختلال در ریتم گفتار ذهن می شوند، و ترس و یادگیری مشاهده ای سبب کاهش مهارت های گفتاری شده و لکنت زبان نتیجه آن است.این ترس و یادگیری روی کارکرد گفتاری در ذهن اثر میگذارند نه مغز و جسم فرد
تعداد قابل توجهی از بزرگسالان دارای لکنت مداوم هستند که با تکرار ، توقف و کشیدن صداها مشخص می شود. درمان لکنت زبان برای بزرگسالان در درجه اول شامل تقویت گفتار روان و اصلاح لکنت زبان در کنار جلسات مشاوره است:
استرس ناشی از لکنت زبان ممکن است به رفتارهای ثانویه منجر شود ، مانند:
• علائم جسمی مانند لرزش لب ها ، پلک زدن چشم و تنش در صورت یا قسمت بالای بدن
• سرخوردگی یا اجتناب از ارتباط چهره به چهره
• مکث قبل از شروع صحبت
• تغییر ترتیب یا جایگزینی کلمات در جمله
• مکث ناگهانی یا تردید قبل از شروع گفتگو
• مشکل در شروع یک جمله یا تلفظ صداهای خاص
رفتارهای ثانویه لکنت زبان در بزرگسالان بسیار پیچیده تر است. بزرگسالان آنها را طی سالها تمرین بدست آورده و به کمال رسانده اند. تشخیص اجتناب و فرار در بزرگسالانی که بیش از یک یا دو دهه لکنت زبان دارند، دشوار است
اکثر کودکانی که لکنت زبان دارند یا از اختلالات گفتار خود بی خبرند یا از لکنت زبان خود ناراحت نیستند. کودکان ، به ویژه کودکان پیش دبستانی ، تقریباً هیچ گونه رفتار ثانویه ناشی از لکنت زبان را نشان نمی دهند
بیشتر بخوانید
کاهش لکنت زبان
در برخی موارد ، بزرگسالان حتی ممکن است با استفاده از مترادف ها یا بازسازی کل جمله ، لکنت زبان خود را با موفقیت سرکوب کنند. در حالی که این موارد در بزرگسالان دارای لکنت زبان رایج است ، اما همیشه آگاهانه نیستند
احساسات و نگرش های منفی در بزرگسالان دچار لکنت زبان بیشتر از کودکان است. واکنش های منفی شنوندگان باعث افزایش احساس منفی در بزرگسالان دچار لکنت می شود
احساسات منفی ممکن است به شکل اجتناب از موقعیت های اجتماعی ، آسیب به عزت نفس و/یا کاهش اعتماد به نفس ظاهر شوند
والدین می توانند تأثیر بسزایی در نحوه نگرش کودک به اختلال خود و احساس راحتی او در بیان احساسات خود و شنیدن صحبت های اطرافیان داشته باشند. برای کمک به کودک لکنت زبان اقدامات زیر را انجام دهید:
سعی کنید آرام و با حوصله با کودک دچار لکنت خود صحبت کنید.
سایر بزرگسالان زندگی فرزند خود را نیز تشویق کنید که همین کار را انجام دهند.
سعی کنید فضایی آرام و ساکت در خانه داشته باشید.
به صحبت های فرزند خود توجه کنید ، نه به شیوه ای که آنها را می گوید. این امر مستلزم کاهش سرعت و توجه است.
وقتی کودکتان با شما صحبت می کند ، بی حوصلگی یا عصبانیت از خود نشان ندهید.
درخواست هایی مانند ، "آهسته بگو" ، یا "میشه واضح تر بگی؟" را به کار نبرید.
وقتی کودک شما در حال صحبت کردن است سوالات و قطع کردن حرف های او را به حداقل برسانید
هرگز توجه خود را به لکنت زبان یا سایر اختلالات گفتاری کودک جلب نکنید
سعی کنید هر روز برای یک بار به تنهایی با فرزند خود وقت بگذارید
میزان جلسات لکنت درمانی مورد نیاز و مدت زمان لازم با یکدیگر مرتبط بوده و معمولاً برای هر کودک متفاوت است. تصمیم گیری در مورد میزان نیاز به درمان و فواصل زمانی بین جلسات معمولاً پس از ارزیابی لکنت انجام می شود.پس از اتمام مراحل ارزیابی ، آسیب شناس گفتار نتایج را برای شما توضیح می دهد و با هم می توانید در مورد مدت زمانی که می توانید انتظار داشته باشید فرزندتان تحت معالجه قرار گیرد و فواصل زمانی بین جلسات ، صحبت کنید. طول و میزان درمان به میزان نیاز کودک ، نوع درمان و شدت مشکل لکنت بستگی دارد
همانطور که برای رسیدن به اهداف مد نظر برای کودک خود با آسیب شناس گفتار همکاری می کنید ، معیارهای موفقیت خود را نیز تعیین کنید. برقراری ارتباط موثر و زندگی موفق با لکنت باید از مهمترین این معیارها باشند
بیشتر بخوانید
ترس و اضطراب و لکنتلکنت درمانی برای کودکان معمولاً به معنای یادگیری راحت تر صحبت کردن و ایجاد احساسات و نگرش مثبت در مورد حرف زدن است. در نتیجه ، طول و نوع درمان بسته به نیاز فرزند شما بسیار متفاوت است
• کاهش دفعات لکنت زبان ؛
• کاهش تنش و مبارزه در لحظه های لکنت زبان ؛
• تلاش برای کاهش اجتناب از کلمات یا شرایط خاص ؛
• دانستن بیشتر درباره لکنت زبان
• استفاده از مهارت های ارتباطی موثر مانند تماس چشمی یا عبارت سازی.
همکاری با یک آسیب شناس گفتار که از دانش کافی در حوزه لکنت زبان برخوردار است ، به کودک شما کمک می کند تا با موفقیت و به خوبی صحبت کند.
فرد مبتلا به لکنت زبان بخاطر نحوه گفتار و مشکل ارتباط با دیگران، نمی تواند صرفا با اتکا به خودش زندگی کند. او هم چنین به علت احساس عدم امنیت اجتماعی نیز وابسته به دیگران است. بنابراین باید تجربه زیادی در برخوردهای اجتماعی کسب کند تا معلوم شود که واقعیت لکنتی بودن خود را پذیرفته است. این برخوردهای اجتماعی به شکل گفت و گو با فروشندگان، عابران و غیره باید در آغاز به دقت نظاره شود.
سپس در جریان درمان بالینی بیمار می آموزد که مسئولیت های خود را به تنهایی به عهده بگیرد و به تجزیه و تحلیل واکنش های خود در موقعیت های مختلف بپردازد. در این مرحله از درمان لکنت زبان، بیمار حساسیت نسبت به گفتارش را ان چنان تقلیل داده است که برای اولین بار آزادی عاطفی را تجربه می کند. صحبت خوب و راحت با آزادی عاظفی رابطه مستقیم دارد. گروه درمان ها معتقد هستند که در لکنت، مشکل در گفتار شخص نیست بلکه مشکل در "گفتار در ارتباطات خاص" است. به همین منظور راهکارهای گروهی که همزمان روی یک گروه از اشخاصی که دچار این مشکل هستند ارائه می شود. روش درمانی دکتر محمد احسان تقی زاده، مبتنی بر شبیه سازی ذهنی و متدها و روش های درمانی و موثر روان شناسی است که نتیجه انجام پروتکل درمانی و آموزشی درمان قطعی و بدون بازگشت خواهد بود.
اگر با کسی که لکنت دارد صحبت می کنید ، مهم است که به او اجازه دهید با سرعت خودش صحبت کند. تلاش برای عجله در گفتار آنها تنها پایان دادن به بیان افکار را برای آنها دشوارتر خواهد کرد
همچنین نباید سعی کنید جملات آنها را برایشان تمام کنید. صبور باشید و اجازه دهید آنها به تنهایی کار خود را تمام کنند. این نه تنها به آنها کمک می کند تا بر روی لکنت زبان خود کار کنند بلکه می تواند تأثیر مثبتی بر احساس راحتی کلی آنها داشته باشد
حمایت طولانی مدت برای کمک به عزیزانتان در مدیریت لکنت زبان بسیار مهم است