اختلال تیک یکی از اختلالاتی است که در آخرین طبقه بندی انجمن روان پزشکی آمریکا که مورد انواع اختلالات روان پزشکی عنوان شده است. در طبقه ی اختلالات عصبی- رشدی قرار گرفته است. حالت تیک عبارت است از یک سلسله حرکات یا اصوات ناگهانی، سریع، تکرار شونده و غیر ریتمیک است که به صورت غیر ارادی بوده و در برخی از اوقات به خصوص در مواقعی که شخص محرکهای استرس زای مختلف را دریافت می نماید میزان آنها افزایش می یابند.تیک ها می توانند ب شکل تیک های حرکتی یا کلامی ساده یا پیچیده باشند. تیک های پیچیده شامل انقباضات گروهی از عضلات حرکتی هستند و به صورت یک سلسله حرکات پیچیده یا تکراری مانند تماس با اشیا یا مردم خاص، شکلک درآوردن انقباضات شکم، ضربه زدن به اشیا، حرکات دست ها یا پاها، بالا انداختن پی در پی شانه ها، تقلید حرکات دیگران دیده می شوند. از سوی دیگر تیک های حرکتی ساده به عنوان نوعی از انقباضات تکراری غیر ارادی تعریف می شوند که گروهی از عضلات حرکتی در یک یا چند بخش از بدن را مبتلا می سازند و شامل حال هایی مانند چشمک زدن و تکان دادن مکرر سر در بین دیگران می باشند. همچنین تیک های کلامی ساده می توانند به شکل های مختلف مانند سرفه نمودن، بالا کشیدن بینی و پاک نمودن گلو مشاهده کردند و تیک های کلامی پیچیده شامل مواردی مانند حالت کوپرولا که عبارت است از استفاده مکرر واژه های زشت یا حالت پالالیا که عبارت است از تکرار غیر ارادی برخی از واژه ها یا عبارات می باشند.
برای درمان اختلال تیک از روش های روان درمانی و دارو درمانی استفاده می شود. کارآمدترین روش درمانی که برای درمان اختلال تیک از آن استفاده می شود درمان شناختی – رفتاری نام دارد.این درمان یکی از انواع درمان های غیر دارویی است که امروزه برای درمان بسیاری از اختلالات روان شناختی (مانند اختلال افسردگی، اختلال وسواسی، اجیاری و انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی) به کار می رود.دو ویژگی مهم درمان – شناختی رفتاری کوتاه مدت و ساختار یافته بودن آن است و وجود این دو ویژگی به درمان شناختی – رفتاری این امکان را می دهد که میزان درصد کارایی آن در درمان اختلالات مختلف در مقایسه با سایر روان درمانی ها به صورت معنا داری بالا رود. زمانی ازدرمان شناختی – رفتاری برای درمان اختلال تیک استفاده می شود
از روش هایی مانند روش تمرین خود نظارت گری، روش آرمیدگی
(relaxation)
و روش های بازسازی شناختی استفاده می شود.
هم چنین در روش درمان شناختی – رفتاری درمانگران تلاش می کنند که به بیماران مبتلا به اختلال تیک روش های شناسایی عوامل شناختی که وجود آنها میزان خطر ظاهر علایم حرکتی و کلامی تیک را افزایش می دهند را آموزش دهند
رفتار درمانی در اغلب موارد به عنوان یکی از راه های درمانی برای تیک عصبی است. یکی از درمان های اصلی که برای تیک عصبی به کار می رود درمان معکوس سازی عادت است. این روش اهداف زیر را دارد:
- آموزش درباره شرایط بیمار
- آگاه سازی بیشتر بیمار درباره تیک عصبی و شناخت احساسات فرد هنگام تیک عصبی
- آموزش عکس العملی جدید در زمان بروز تیک عصبی
برای مثال زمانی که تیک عصبی شانه ها را درگیر می کند احتمالا به بیمار آموزش داده می شود که بازوها را بکشد تا تیک عصبی تمام شود.
تکنیک دیگری با نام ERP شناخته می شود، گاهی اوقات کاریرد دارد. با کمک این تکنیک می توان از تیک عصبی پیشگیری نمود.
به مرور زمان فرد به این احساس عادت می کند و نیاز به تیک عصبی کاهش می یابد. این تکنیک ها معمولا نیازمند جلسات زیادی با تراپیست دارند. در صورتی که دوره درمانی تمام شود و بیمار روند درمانی را ادامه دهد می تواند بهترین نتیجه را داشته باشد.در مواردی که میزان شدت اختلال بسیار بالا می باشد استفاده از برخی داروهای روان پزشکی که توسط روانپزشکان تجویز می گردد موثر می باشد. داروهایی که معمولا روان پزشکان برای درمان دارویی اختلال تیک تجویز می نمایند داروهایی هستند که میزان آزاد سازی ناقل عصبی دوپامین در مغز را کاهش می دهند.
حالت اضطراب نوعی حالت هیجانی ناراحت کننده است. حالت اضطراب با حالت های نگرانی و ترس شباهت ها و تفاوت هایی دارد. شباهت مهم حالت اضطراب و نگرانی آن است که هر دو حالت فوق در طبقه هیجانات منفی قرار گرفته اند و با علائم جسمانی ( مانند افزایش میزان ضربان قلب، تند شدن میزان نفس) و علائم رواشناختی (مانند احساس ناراحتی) مشابهی همراه هستند. تفاوت مهم حالت اضطرابی با حالت نگرانی در این نکته است که اضطراب، نگرانی شدید است اما در حالت نگرانی موضوع ناراحت کننده خفیف است. حالت ترس نیز با حالت ترس نیز شباهت ها و تفاوت هایی دارد. شباهت مهم حالت اضطراب با حالت ترس آن است که در هر دو هیجان فوق بخش سمپانیک سیستم عصبی خودکار فعال می شود و در نتیجه شخص علائمی مانند افزایش میزان ضربان قلب، سریع تر شدن میزان تنفس و سفت شدن عضلات را تجربه می کند. تفاوت مهم حالت اضظراب با حالت ترس در این نکته است که، حالت اضطراب مداوم است اما در حالت ترس عامل ایجاد کننده کاملا مشخص است و مداوم نیست.زمانی که میزان شدت اضطراب افزایش می یابد و شخص در بخش عمده ای از زندگی روزمره خود حالت اضطرب را تجربه می کند می توان حالت اضطراب وی به نوعی اختلال اضطرابی ذکر شده است. بر اساس طبقه بندی
DSM
اختلال اضطراب منتشر، اختلال فوبیا و اختلال پانیک در طبقه ی اختلالات اضطرابی قرار گرفته است. در طبقه بندی های پیشین
DSM
اختلال وسواسی – اجباری، اختلال استرس بعد از سانحه و اختلال استرس حاد نیز در طبقه ی اختلالات اضطرابی قرار گرفته بودند اما در آخرین تجدید نظر
DSM
این اختلالات به علل گوناگون از جمله نا همگونی علائم انها با علائم سایر اختلالات اضطرابی و به خاطر فراهم نبودن امکانات بیشتر برای تحقیق و بررسی بر روی این اختلالات در طبقه مستقلی قرار گرفته اند.
برای درمان اختلالات اضطرابی از درمان های دارویی و روان درمانی استفاده می شود. توصیه اکثر متخصصان علوم روان شناختی آن است که کاربرد درمان های دارویی برای مقابله با اختلالات اضطرابی باید محدود گردد. به نظر این متخصصان مصرف این دارو ها با عوارض مختلفی همراه است. برای درمان دارویی اختلالات اضطرابی از داروهای مختلفی استفاده می شود. یکی از علت های مهم استفاده از داروهای مختلف برای درمان اختلالات اضطرابی وجود همپوشی اختلالات اضطرابی با بسیاری از اختلالات به خصوص اختلال افسردگی می باشد.روان پزشکان ترجیح می دهند از بین داروهایی که برای درمان اختلالات اضطرابی تجویز می نمایند داروهای ضد اضطراب را در دسته اول داروهای تجویزی خود برای درمان اختلالات اضطرابی قرار دهند. دارو اضطراب را درمان نمی کند اما علائم آن را تا حد بسیار زیادی کاهش می دهد.
علامت اصلی اختلال سلوک وجود نوعی الگوی تکراری و مداوم رفتاری است که در این الگوی رفتاری شخص مبتلا حقوق اساسی و یا نرمهای مناسب با میزان سن شخص نقض می نماید.برخی دیگر از علائمی که امکان دارد در مبتلایان به اختلال سلوک مشاهده گردد عبارتند از:
1. حالت زورگویی مکرر
2. تهدید دیگران
3. استفاده از ابزارهای خطرناک (مانند چاقو و یا اشیا برنده) در برخورد های فیزیکی
4. تخریب اموال دیگران
5. زیر پا گذاشتن مکرر قوانین
6. اقدام به برداشتن اشیا از خانه و فروختن آنها
7. تلاش برای فریب دادن دیگران
یکی از علائمی که در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک قابل مشاهده است اقدام به فرار از خانه یا مدرسه است که اولین مورد در این زمینه قبل از سن 13 سالگی انجام می گیرد. همچنین برای تشخیص اختلال سلوک مانند سایر اختلالات لازم است که شدت علائم به حدی برسد که در کارکردهای اجتماعی، شغلی و تحصیلی مبتلایان آسیب قابل توجهی را ایجاد نماید.
شیوه های درمانی مورد استفاده برای سندرم سلوک معمولا با دو هدف انجام می شود:
1. کاهش و درمان علائم و رفتارهای نامناسب کودک مبتلا به سندرم سلوک در کوتاه مدت
2. جلوگیری از تشدید علائم رفتاری کودک مبتلا به سندرم سلوک در دراز مدت و پیشگیری از بروز اختلال شخصیت ضد اجتماعی در بزرگسالی
روانشناس معمولا به درمان رفتاری کوتاه مدت که برای رفع مشکلات رفتاری با عواقب منفی بالقوه اما شدید مانند سرقت انجام می شود نسبت به درمان مواردی همچون صحبت کردن بی ادبانه با والدین که معمولا با عواقب چندان مهمی منجر نمی شوند اولویت بیشتری اختصاص می دهد. برای درمان سندرم سلوک معمولا از روش های درمانی چند گانه استفاده می شود. این بیماری تنها با جلسات هفتگی در دفتر روان شناس و پزشک درمان نمی شود بلکه لازم است ارتباط کامل بین پزشک و والدین حفظ شده و والدین بدانند در طول روز و ر موقعیت های مختلف چه برخوردی با کودک خود داشته باشند.
خشم یکی از ویژگی های خلقی انسان است که هم در کودکان و هم در بزرگسالان دیده می شود بروز آن می تواند طبیعی یا غیر طبیعی باشد. منطقی یا غیر منطقی بودن خشم بستگی به موقعیت و محرکی که زمینه ساز خشم شده است دارد. هنگامی که کودک 12 ماه (یا بیش از آن) خشم را به همراه خشونت زبانی یا فیزیکی بروز دهد احتمال دارد که دچار اختلال نامنظمی خلقی اخلال گرانه یا DMDD باشد. تشخیص نباید برای کودکانی که اولین دوره قبل از 6 سالگی یا بعد از 18 سالگی است گذاشته شود. گاهی به صورت قشقرق تعریف می شود. این اختلال در مورد کودکانی به کار می رود که دچار تحریک پذیری مزمن، خشم و طغیان مکرر و شدید می شوند. علائم DMDD فراتر از یک کودک بد اخلاق است و کودکان مبتلا به این عارضه دچار اختلالات شدیدی می شوند که به توجه بالینی نیاز دارند. این اختلال به تازگی تشخیص داده شده است و برای اولین بار در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی سال 2013 دیده شد.این کودکان در بزرگسالی به جای مبتلا شدن به اختلال دو قطبی در معرض خطر ابتلا به اختلال افسردگی یا اضطرابی هستند. کودکان مبتلا اختلال بی خلق نظمی اخلالگر عمدتا پسر هستند. در بین نمونه های جامعه به نظر می رسد که برتری پسرها ثابت شده است این تفاوت در میزان شیوع پسرها و دختر ها اختلال بی نظمی خلق اخلالگر را از اختلال دو قطبی که شیوع جنسیت برابر دارد، متمایز می کند. DMDD یک تشخیص جدید است بنابراین درمان آن اغلب بر اساس روش هایی است که در درمان اختلالاتی با علائم مشابه از جمله تحریک پذیری و خشم مفید است.این اختلالات شامل اختلالات نقص توجه – بیش فعالی، اختلالات اضطرابی، اختلال نا فرمانی مقابله ای و اختلال افسردگی اساسی است.برای درمان این کودکان از دارو و روان درمانی استفاده می کنیم.
بیشتر بخوانید
ادراک اولیه زبان
- ضد افسردگی ها
- ضد جنون ها
- تثبیت کننده های خلق
- ضد اضطراب ها
- درمان شناختی رفتاری
CBT
- آموزش به والدین
- آموزش مبتنی بر کامپیوتر
اگرچه در حال حاضر هیچ دارویی وجود ندارد که به طور خاص برای درمان PTSD طراحی شده باشد اما انواع مختلفی از داروهایی برا ی درمان سایر بیماری های روانپزشکی مانند اختلالات خلقی و اضطرابی استفاده می شود در مدیریت علائم PTSD مفید هستند بررسی آزمون هایی نظیر روانشناختی اختلال استرس پس از سانحه می تواند در تشخیص اولیه این بیماری به افراد کمک کند.
مهار کننده های انتخابی جذب مجدد سروتونی که معمولا SSRI نامیده می شوند. نوعی داروهستند که معمولا برای کمک به علائم افسردگی و اضطراب تجویز می شود.
تایید شده که SNRI ها معمولا جز دسته داروهای رایجی هستند که در درمان PTSD به آنها مراجعه می شود. SNRI مخفف کلمه مهار کننده جذب مجدد سروتونین- نوریپین نفرین است و اغلب برای درمان افسردگی از آنها استفاده می شود. حدود 50% از مبتلایان به PTSD هم چنین دارای معیارهایی برای ابتلا به اختلال افسردگی اساسی هستند.
- روان درمانی
PTSD
- درمان پردازش شناختی
- EMDR
(حساسیت زدایی و پردازش مجدد حرکت چشم)
- درمان شناختی رفتاری
CBT
- یوگای ویژه تروما
- طب سوزنی
- درمان های ابتکاری: رویارویی با واقعیت
- تزریق کتامین